Ritueelbegeleiding
Wat is ritueelbegeleiding?
Ritueelbegeleiding is het begeleiden van mensen bij rituelen rondom hoogtepunten in hun leven: geboorte, huwelijk, overlijden enzovoort. Het woord ‘ritueelbegeleider’ wordt vooral gebruikt voor begeleiding bij afscheidsdiensten of uitvaartrituelen.
Ritueelbegeleiding is iets anders dan het organiseren van een uitvaart, bruiloft of andere gelegenheid. Uitvaartondernemers en ceremoniemeesters houden zich bezig met de organisatorische kant. Ritueelbegeleiders verzorgen de inhoudelijke kant van een ceremonie. Ze ondersteunen de familieleden bij het inhoud geven aan een afscheid of ceremonie en bieden de kaders aan. En ze denken mee over passende rituelen, muziek en teksten.
Ritueelbegeleiding volgens De Roestenburgh
De Roestenburgh houdt zich met name bezig met het voorbereiden en begeleiden van afscheidsbijeenkomsten na een overlijden.
Een afscheidsbijeenkomst heeft meerdere doelen. Op de eerste plaats een moment om op persoonlijke wijze gezamenlijk afscheid te nemen van een dierbare. Een moment om stil te staan bij het overlijden. Daarnaast een moment om terug te kijken op het leven van een overledene. Als ritueelbegeleider streef ik ernaar een rode draad te vinden en deze ook terug te laten komen in de afscheidsbijeenkomst. Dit door middel van teksten, muziek en rituelen.
Maar een afscheidsdienst is ook een start. Een start van de rouwverwerking. Een passend en waardig afscheid, is de eerste stap in de verwerking van het verlies. De Roestenburgse visie op ritueel begeleiding is samengevat in de slogan “Vier de herinnering, doorleef het verlies”.
Als ritueelbegeleider betrek ik de familie en de nabestaanden zoveel mogelijk bij de afscheidsceremonie. Ik wijs erop dat zij zelf veel kunnen en mogen doen. Als ze dat willen en daartoe in staat zijn. Verder is mijn uitgangspunt dat de nabestaanden zelf de volledige regie over een afscheidsbijeenkomst hebben. De plaats, de duur, de inhoud, de muziek, de teksten, de sprekers en de rituelen. Het besluit is aan de nabestaanden. Ik adviseer slechts. Indien gewenst neem ik als ritueelbegeleider taken over.
Overigens kan ik – als ervaren ambtenaar van de Burgerlijke Stand – ook een trouwceremonie begeleiden.
Niet iedereen legt zijn wensen rondom een afscheid vast. In alle emoties die rondom een overlijden spelen, 
moet je als nabestaande naast het afscheid allerlei praktische zaken regelen. Je dient op zeer korte termijn een aantal beslissingen te nemen. Hieronder valt ook de beslissing over de vorm en de inhoud van een afscheidsceremonie. Als ritueelbegeleider ondersteun ik je hierbij. Ik steun en ontlast je zodat je al je energie op de verwerking van je emoties kunt richten.
In overleg met de nabestaanden bereid ik de afscheidsdienst van de overledene voor. Op basis van gesprekken doe ik
een voorstel voor de afscheidsbijeenkomst. Dit vanuit elke achtergrond of levensbeschouwing. Om misverstanden te voorkomen: ik ben géén uitvaartondernemer. Een uitvaartondernemer houdt zich bezig met de organisatie van een uitvaart. Als ritueelbegeleider richt ik me op de inhoudelijke kant van de afscheidsbijeenkomst. De verzorging van de totale uitvaart kan ik dan ook niet verzorgen. Mijn ondersteuning richt zich op de inhoud van de afscheidsdienst en het leveren van een bijdrage daaraan.achtergrond of levensbeschouwing. Gezamenlijk kijken we naar het leven van de overledene en bespreken we wat nodig is om het afscheid een unieke herinnering te laten zijn. Samen halen we de rode draad uit het leven van je geliefde naar boven. Een daarbij passend symbool kan drager worden van de viering. Hiermee duiden we de betekenis van het leven van de overledene en geven we uitdrukking aan diens persoonlijke levensvisie of aan de wijze waarop je de overledene wilt herdenken. Je kunt daarbij denken aan speciale teksten, toepasselijke muziek, inbreng van mensen die een bijzondere plek in het leven van de overledene innamen of aan rituelen. Daar waar nodig ga ik voor, daar waar wenselijk geef ik de ruimte zelf te doen wat belangrijk voor je is. Op deze manier wordt het afscheid een persoonlijke, waardige en waardevolle gebeurtenis. Daarnaast onderhoud ik contact met de uitvaartondernemer over de inhoud van de afscheidsbijeenkomst.
Enige tijd na de afscheidsviering kom ik bij je langs om in een gesprek terug te kijken op de viering. Je krijgt dan ook alle gesproken teksten op papier.
Om misverstanden te voorkomen: ik ben géén uitvaartondernemer. Een uitvaartondernemer houdt zich bezig met de organisatie van een uitvaart. Als ritueelbegeleider richt ik me op de inhoudelijke kant van de afscheidsbijeenkomst. De verzorging van de totale uitvaart kan ik dan ook niet verzorgen. Mijn ondersteuning richt zich op de inhoud van de afscheidsdienst en het leveren van een bijdrage daaraan.
Start rouwverwerking
Een afscheidsceremonie kan de rouw niet wegnemen of oplossen. Rouwen hoort, net zoals de dood, immers bij het leven. En rouw moét doorleefd worden. Wel kan met mijn hulp als ritueelbegeleider in een afscheidsdienst een warme basis gelegd worden voor de rouwperiode. Door het afscheid niet alleen in dienst te stellen van een overlijden, maar te beschouwen als de viering van het leven!
Rouwverwerking
Als ervaren rouwtherapeut kan ik je ook helpen bij het verwerken van het verlies en het weer oppakken van je leven met acceptatie van het gebeurde. Kijk hiervoor bij Rouwbegeleiding.
Workshop Van rouw naar verlies verwerken
Binnen elke relatie komt verlies voor. Het kan gaan om een overlijden, maar ook het verlies van een baan van één van de gezinsleden kan een verlies veroorzaken. Vaak realiseren gezinsleden, zeker bij een baanverlies, zich niet dat er sprake is van rouw. En dat rouw verwerkt moet worden. Daarbij komt dat elk mens, anders met de verwerking van rouw omgaat. En dan kan het gebeuren dat de rouw niet besproken wordt en onbewust een negatieve rol binnen het gezin blijft spelen. Om dit te voorkomen heeft De Roestenburgh de workshop Van rouw naar verlies verwerken ontwikkeld. De workshop duurt – afhankelijk van het aantal deelnemers – twee tot vier uur.
Deze aanpak blijkt in de praktijk erg succesvol te zijn. Na het volgen van de workshop hebben de deelnemers inzicht in de hoofdlijnen van rouwverwerking en vooral ook in elkaars rouw. Deze bewustwording helpt de vastzittende rouw onderling bespreekbaar te maken. En het bespreekbaar maken, geeft ruimte voor verwerking.
De workshop is ook erg geschikt voor teams, waarin een collega een verlies te verwerken heeft. Ook binnen een team, wordt door de medewerkers anders met rouw omgegaan met het gevaar dat de rouw een negatieve rol blijft spelen. Met als gevolg dat de samenwerking minder kan worden en de resultaten afnemen.
Als je de vastzittende rouw niet je leven wilt laten beheersen, volg dan deze workshop en start met de verwerking van het verlies.
