Voor meer informatie bel: 06 – 23 42 29 29 of stuur een email.
Verborgen dynamiek
In elk systeem en in elke relatie speelt een aantal systemische krachten. Deze spelen op onbewust niveau. Er zijn vijf krachten, die ook wel grondbeginselen worden genoemd. Deze krachten zijn altijd aanwezig. Zoals de zwaartekracht er ook altijd is. Als gevolg van deze krachten veranderen relaties voortdurend, waardoor elk systeem zijn eigen dynamiek ontwikkelt. Deze dynamiek is niet zichtbaar en wordt dan ook de verborgen dynamiek genoemd. Je kunt een systeem vergelijken met een mobiel. Als één van de onderdelen beweegt, reageren de overige delen direct en proberen ze weer in balans te komen. Ondanks het feit dat het niet zichtbaar is, wordt de effectiviteit van een systeem voor een groot deel bepaald door de systemische krachten en de verborgen systeemdynamiek.
Mensen en organisaties komen als gevolg van een verstoring in de problemen. Met als gevolg dat zij niet alleen minder gaan functioneren, maar dat ook het totale welzijn en de geluksbeleving afneemt. Veel persoonlijke problemen, relatieproblemen, gezondheidsproblemen en levensvragen vinden hun wortels in zogenaamde verstoringen in een systeem. Een verstoring is een vorm van onbalans in een systeem. Inzicht in wat binnen een systeem speelt, werkt verhelderend en helend. Hierbij spelen het collectieve onbewuste en diepere emotionele lagen een grote rol. Dat maakt andere aspecten, verhoudingen en betekenissen zichtbaar en voelbaar.
Informatie systemisch werken
Wil je meer informatie over de opleiding systemisch werken?
Stuur dan een email of neem telefonisch contact met ons op.
De basisprincipes van het systemisch gedachtegoed
Systemisch werken is gebaseerd op het systemisch gedachtegoed. Dit gedachtegoed steunt weer op twee pijlers. Op de eerste plaats het uitgangspunt dat als er sprake is van een probleem in een systeem, dit een probleem is van het HELE systeem. In onze maatschappij wordt daar over het algemeen anders naar gekeken. Een probleem wordt ‘aan iemand toegekend’. We hebben daar zelfs een woord voor: probleemeigenaar. De tweede pijler is, zoals al gezegd, het gegeven dat in elk systeem een aantal basisprincipes spelen, die van zeer grote invloed zijn op het functioneren van het systeem en de individuele leden daarvan.
Waar komt het systemisch werken vandaan?
De methodiek systemisch werken is ontwikkeld door Bert Hellinger.
Hij kwam als missionaris in Zuid-Afrika in contact met het systemisch gedachtegoed. In veel natuurvolkeren was al sprake van inzicht in de systemische krachten. De basis van het systemisch werken ligt dan ook bij de kennis en inzichten, die binnen de natuurvolkeren aanwezig waren. Bert Hellinger kijkt vanuit deze oude inzichten naar de al bestaande theorieën en werkmethoden. Uiteindelijk heeft hij daar het werken met representanten aan toegevoegd.
In eerste instantie richtte Bert Hellinger zich op familie opstellingen. Later werd deze manier van werken ook in andere systemen, zoals organisaties toegepast. Hij wilde zijn werkwijze niet in een vaste vorm gieten, omdat hij wilde dat het bleef evolueren. Verder vond hij dat hij niet het alleenrecht had en stimuleerde daardoor de verspreiding van het systemisch werken. De Roestenburgh levert daar vol overtuiging een bijdrage aan.
Ben je benieuwd geworden naar de grondbeginselen van het systemische werken? Kijk dan op de opleidingspagina Systemisch Werken.
Wil je het systemisch werken eens bezien als metafoor in de vorm van The Big Five? Lees dan verder op The Big Five als metafoor.
De vijf systemische uitgangspunten
Er zijn vijf wetmatigheden of basisuitgangspunten, die van grote invloed zijn op het menselijk functioneren. Onderstaand een korte beschrijving.
Geven en nemen
- In elk systeem is er is altijd sprake van geven en nemen. Tussen geven en nemen moet een dynamische balans bestaan. Deze balans kan eenvoudig verstoord worden. Zowel bewust als onbewust. Een verstoring die altijd grote gevolgen heeft.
- Door te veel te geven, doe je zowel jezelf als de ander tekort met als mogelijk gevolg dat de ander zich terugtrekt en jij in een burn-out terecht komt.
- Als je zelf meer neemt dan de ander wil of kan geven, raakt de balans ook verstoord. Zowel jij als de ander komen dan in een lastig parket terecht.
- Een dynamische balans tussen geven en nemen zorgt voor de dynamiek in een systeem.
Rangorde en volgorde
- In elk samenwerkingsverband is sprake van een rangorde, een volgorde. Voor een groot deel is die van nature bepaald. In familieverbanden is het redelijk eenvoudig de vereiste rangorde te bepalen. Binnen organisaties is dat lastiger. Zeker omdat daar vaak sprake is van een formele en een informele rangorde.
- Indien deze orde verstoord wordt, gaat de harmonie verloren en ontstaat onvrede en onrust. Verstoring van de rangorde gebeurt zowel bewust als onbewust.
Plek, plaats en binding
- Iedereen die deel uit maakt van een groep of samenwerkingsverband, heeft er recht op deel daarvan te zijn. Zowel in de privé-situatie, als in een werkomgeving. Alle anderen die ook onderdeel van dat verband zijn, moeten elkaars plek erkennen en respecteren. Een niet erkend lid zal altijd – al dan niet bewust – de weg naar erkenning zoeken.
- Vanuit deze kracht ontstaat een heel andere kijk op de gevolgen van pesten en het verstoten van mensen uit een groep. Het is namelijk niet alleen degene die gepest of verstoten wordt, die de nadelige effecten ondervindt. De hele groep ervaart de gevolgen.
Loyaliteit
- Waar is een mens loyaal aan? Aan wie, aan wat en waarom?
- Wat levert een mens van zichzelf in, om bij de ander of bij anderen te horen?
- Veel loyaliteitsissues spelen onbewust en vaak al erg lang.
- Bewust onderzoeken van je eigen loyaliteitspatronen, geeft je ruimte te kiezen of en zo ja waaraan, je loyaal wilt en kunt zijn.
Niets verdwijnt
- Verstoringen en de negatieve gevolgen daarvan, blijven bestaan zolang deze niet her- en erkend worden. Ze zitten vast en hun kwalijk effect wordt onbewust in stand gehouden. Als je daar verandering in wilt brengen, zal er iets moeten gebeuren.
- Zoals een bal, die je onder water duwt niet verdwijnt, maar die blijft bestaan en vroeg of laat toch weer boven water schiet. Hoe dieper je de bal onderstopt, hoe harder die ooit weer tevoorschijn komt. En dan vaak op momenten, die je niet verwacht of die je niet uitkomen.
- Het negatieve gevolg kan omgezet worden in iets neutraals of liever nog in een positieve ervaring. In ieder geval in iets waarmee je bereid bent te leven.
- Er is keuze tussen het verplaatsen van een verstoring of het transformeren ervan. Bij verplaatsen blijft er sprake van een verstoring. Bij transformatie is sprake van een verandering, van een omzetting ervan.