Wat is rouw?

Voordat er een antwoord kan komen of rouw over gaat, zul je eerst moeten weten wat onder rouw verstaan wordt. Maatschappelijk gezien is rouw een emotionele reactie op een verlies. Waarbij gesteld wordt dat de intensiteit van die emotionele reactie na verloop van tijd afneemt. Daar komt het gezegde “Tijd heelt alle wonden” vandaan. Helaas is niet zonder meer waar.

Voor De Roestenburgh is rouw ook een gevolg van een verlies. En dat hoeft niet alleen het overlijden van een naaste zijn. Elk verlies – van baan, van materie, van toekomst – heeft een emotionele reactie tot gevolg. Die emotionele reactie noemen wij verdriet. Rouw is voor ons het verwerken – of beter het leren omgaan – met het verdriet dat een gevolg is van een verlies. Wat ons betreft dus een volmondig JA op de vraag of rouw ooit over gaat.

Hoe verwerk je verlies?

Op de eerste plaats zul je het verlies toe moeten laten. Herkennen en erkennen dat er een verlies is en dat verdriet daarvan een gevolg is. Dat betekent dat een verlies een juiste plek in je leven hoort te krijgen. Niet te veel plek. Maar ook niet te weinig. Altijd bezig zijn met je verlies, helpt je niet het verdriet te verwerken. Nooit of weinig bezig zijn met je verlies ook niet. Om misverstanden te voorkomen: een verlies gaat nooit over. Het verlies is er immers.  Je tegen een verlies verzetten, heeft geen enkele zin. Het verlies is er en zal er altijd blijven. Daar verander je helemaal niets aan. Dat erkennen is al een geweldige stap. Het verdriet over een verlies gaat niet vanzelf over. Je zult er – naast het een juiste plek geven – iets mee moeten doen.

Bijvoorbeeld je afvragen wat je nu precies verloren hebt. Bij het overlijden van een partner wordt vaak gezegd: “….ik mis hem zo….” . Belangrijk is dan uit te zoeken wat precies gemist wordt. Als dat in beeld is, is het van belang na te gaan of je het gemis zelf op kunt vullen. Het goede nieuws is dat dit bijna altijd kan! Al je wilt en durft.

Daarnaast is het essentieel jezelf de vraag te durven stellen of je niet zonder iemand verder wilt of kunt of………….dat je zelf denkt niet alléén verder te kunnen. Dat lijkt misschien hetzelfde, maar dat is het niet. En elk mens die dat wil, kan verder! Dat is de menselijke natuur.

Het lukt mij niet in dit korte stukje het totale proces van holistische en systemische verliesverwerking samen te vatten. Dit omdat het om te beginnen geen vast omlijnd proces of te volgen stappenplan is. Holistisch omgaan met een verlies, is een uniek pad dat rondom elk mens en elk verlies doorlopen wordt. Als je – voor jezelf of anderen – hierover meer wilt weten, bieden wij daar een opleiding voor.

Naar verdriet kijken is pijnlijk

Zoals gezegd: iets dat iemand verloren heeft, komt nooit terug. Maar ik garandeer dat het verdriet rondom het verlies anders en zachter wordt. Het verlies blijft bestaan en deel uitmaken van iemands leven. Maar het verdriet rondom dat verlies blokkeert niet langer. Het wordt op zijn minst neutraal en in heel veel gevallen ontstaat zelfs een vorm van dankbaarheid voor het verlies.

Daarvoor is het wel nodig intens naar het verdriet en de gevolgen daarvan te gaan kijken. En ja, dat levert pijn op. Maar deze pijn is altijd minder en korter van duur dan de pijn die je hebt als je niet op een holistische en systemische wijze naar je verlies en je verdriet kijkt.  De pijn blijft dan en je leven wordt geblokkeerd door iets wat in het verleden gebeurd is. En dat is intens jammer, want het leven wordt immers NU geleefd.